Аймгийн Алдарт уяач Р.Энхжаргал: Аавын минь уясан болгон айраг, түрүү авдаг байлаа

Өмнөговь аймгийн Ханбогд сумын Гавилууд хоёрдугаар багийн харьяат, “Галбын хүлэг” МСУХ-ны хүндэт тэргүүн Равдансүрэнгийн Энхжаргал 1960 оны өвөд Шанхайн энгэрийн Жавж хэмээх газар айлын тав дахь хүүхэд болон мэндэлсэн. Сумандаа МСУХ-г үүсгэн байгуулж, морин спорт хөгжихөд өөрийн хувь нэмрээ оруулсан түүний хөдөлмөр зүтгэлийг үнэлж Алтангадас одонгоор шагнажээ.

-Сумын МСУХ-ны анхны тэргүүнээр сонгогдож  арав гаруй жил уяачдаа удирдсан.Тэргүүнээр ажиллаж байх хугацаанд хийгдсэн ажлаас ярилцлагаа эхэлье.

-Юун түрүүнд уяачдаа нэгтгэх зорилго тавьсан. Энэ зорилгын хүрээнд тухайн үеийн сумын Засаг дарга Буянтогтох санаачилга гаргаж, уяачдын анхдугаар хурлыг хуралдуулахад 30-аад хүн оролцож байлаа. Гэтэл одоо сумын хэмжээнд морь уядаг залуус олширч уяачдын тоо 200-300 гаар яригдахаар болж. Хоёр дахь асуудал бол  нутгийн адууг сайжруулах явдал байсан. Бидний хэдэн нөхөд төлгөн голдуу хонио ачаад Төв, Хэнтий аймгуудаар явж овоо хэдэн адуу авчирсан. Тэд нутгийн адууг их сэлбэж, уяачдад урам зориг өгсөн байх. Түүнээс хойш уяачид маань ихэд идэвхжин хол ойроос адуу цуглуулах болсон юм.

Намайг тэргүүнээр ажиллаж байх хугацаанд салбар холбоодын үйл ажиллагаа төдийлөн идэвхитэй биш байлаа. Сүүлийн үед залуучууд маань сайн ажиллаж байнаа. 

-Улсын шилдэг салбар холбоогоор шалгарч бусдад үлгэрлэж буй. Та бол энэ нутгийн удамт уяачдын нэг. Дээдсийнхээ  талаар хуучлаач.

-Миний аав Равдансүрэн Шанхайн хэцийн сайн уяачдын нэг. Цэцийгээр нутаглаж, Амтайн Жанцан нарын уяачидтай дотно нөхөрлөдөг байсан. Аавын нэртэй олон сайхан морьд байсан. Алийг нь гэхэв. Уясан болгон нь шахуу айрагдаж түрүүлдэг, хоёр жороо хүрэн морь нь нэгэн үе шуугиулж байсан хүлгүүд. Тойрсон сумдад тэдний өмнө гишгэх морь байгаагүй гэлцдэг юм. Бид эцэг, эхээс арвуулаа. Миний хамгийн том ах Таванжин, Хад нар аавыг өөд болсны дараагаар залган морь уясан. Бас л энэ нутгийн нэртэй төртэй уяачдын нэг. Миний хувьд эхний үед ах нартаа тусалдаг байгаад 1975 онд илгээлтээр хөдөө гарч, нэгдлийн адуу малласан цагаасаа бие даан өөрөө уяж эхэлсэн.

-Урмаар тэтгэсэн хурдан хүлгүүдийнхээ талаар яриач.

-Олон адуугаар наадсаан. Тэдгээрээс бүүдэн морь их хурдалсан. Мөн Дундговь аймгийн Цагаандэлгэр сумын Мягмарсүрэнгээс авсан хээр морь маань түрүүлж чадаагүй ч арван гаруй удаа айрагдсан. Мөн Өлзийтийн Мөнхбаяр гэж найзын маань бэлэглэсэн хээр морь нэг түрүүлж, тав айрагдсан. Арав гаруй медальтай шарга азаргаа найздаа бэлэглэсэн. Одоо ч бий. Таванжин ахаасаа авсан хул морь даагандаа гурав айрагдсан. Ишцог гэж ахаас авсан хүрэн азарга сумын 91 жилийн ойгоор аман хүзүүдсэн гэгчлэн яриад байвал олоон, олон.Ямар ч байсан морь уясан цагаас хойш

наадам алгасаагүй ээ. 2015 онд аймгийн Алдарт уяач цол хүртсэн. Ах нь тулгамдаад амжилтуудаа санахгүй байна. Бичээд өгье.

-Бидний урилгыг хүлээн авч ярилцсанд баярлалаа. 

Б.Хастөр